Τό Ἱστορικό τῆς ἱερᾶς Εἰκόνος Παναγίας Τριχερούσης

Παναγία  ἡ Τριχεροῦσα

 

Ἴσως νά ἔχετε προσκυνήσει  κάποια εἰκόνα τῆς Παναγίας με τρία χέρια καί θά διερωτηθήκατε, ἴσως, γιατί την ζωγράφισαν κατ’ αυτόν τόν τρόπο. ἡ  Εἰκόνα εὑρίσκεται σήμερον εἰς τό Ἅγιον ὅρος, ειἰς τήν Ἱεράν Μονή Χιλιανδαρίου.

Ἡ ἱστορία της εἶναι σχετική μἐ τὀνν βίο τοῦ ὁσίου και θεοφόρου πατρός ἡμῶν  Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, τοῦ γνωστοῦ ἀσματογράφου τῆς ἐκκλησίας μας.

 Ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ὑπηρετοῦσε και εἶχε σπουδαία θέση στήν Δαμασκό. Ἀπό ἐκεῖ ἔγραφε καί ὀμιλοῦσε κατά τῆς αἰρέσεως τῶν Εἰκονομάχων. Ὁ αὐτοκράτωρ τοῦ
Βυζαντίου Λέων ὁ Ἴσαυρος τὀν συκοφάντησε τότε στὀν ἄρχοντα τῆς Δαμασκοῦ, ὅτι δῆθεν ὁ Ἰωάννης προσπαθοῦσε νά τὀν ἐξοντώσει. Διέταξε τότε  ὁ ἄρχων τῆς Δαμασκοῦ,ἀφοῦ δυστυχῶς ἐπίστευσε χωρίς ἐξεταση τίς κατηγορίες καί συκοφαντίες, νά κόψουν τό δεξί χέρι τοῦ Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, ὥστε  νά μήν μπορέσει νἀ ξαναγράψει, καἰ νά τὀ κρεμάσουν εἰς τήν πλατεῖα τῆς πόλεως,πρῶτον δια να δωσει τό στἰγμα τῆς ἐξουσίας του, καί δευτερον να παραδειγματίση τούς ζηλοφθονοῦντας τον.

    Ἔκοψαν, τό χέρι τοῦ Ἰωάννου. Τὀ  ἀπόγευμα τῆς ἰδίας ἠμέρας, ἔβαλε ὁ   ὅσιος Ἰωάννης, γνωστούς τοῦ ἄρχοντα, να τόν παρακαλέσουν να τοῦ δώσει τό κομμένο χερι, ἀπό τήν πλατεῖα, ὁ δέ  ἄρχοντας ἔδωσε τήν σχετική ἄδεια καί διέταξε νά ἐπιστρέψουν τήν κομμένη παλάμη στόν Ὅσιο Ἰωάννη.

   Τήν ἴδια ἑσπέραν ὁ Ἰωάννης προσάρμοσε τήν κομμένη παλάμη στήν θέση τῆς ἀκρωτη- ριασμένης  χειρὀς του, προσκύνησε τήν εἰικόνα τῆς ΘΕΟΤΟΚΟΥ, καί μέ δάκρυα παρεκάλλει τήνΜΗΤΕΡΑ ΤΟ[Υ ΥΨΙΣΤΟΥ νά θεραπευσει  τό χερι του, δια να μπορῆ να γραφει ὕμνους στήν ΘΕΟΤΟΚΟΝ καί να ὑπερασπίζεται τήν πίστη μας σαυτήν τήν δύσκολον ἐποχήν τῆς εἰκονομαχίας.:

«Δέσποινα Πάναγνε Μῆτερ, ἡ τὁν Θεόν μου τεκοῦσα,
δια τάς θείας εἰκόνας, ἡ χείρ μου ἐκόπη,
ούκ ἀγνοεῖς τήν αἰτίαν δι᾿ ἥν ἐμάνη ὁ Λέων ὠς λέων

πρόφθασον τοίνυν, ὡς τάχος καί ἴασαί μου τήν χεῖραν .

ἡ δεξιάτοῦ Ὑψίστου, ἡ ἀπό Σοῦ σαρκωθεῖσα,

Τήν δεξιάν μου ταύτην καί  νῦν ἰασάτω λιταῖς σου.
ὡς  ἀν , Σούς ὕμνουςοὕς δοίης μοι καί τοῦ ἐξ  Σοῦ σαρκωθέντος,

ἐν ρυθμικαῖς ἁρμονίαις συγγράψηται ΘΕΟΤΟΚΕ

Καί συνεργός χρηματίση τῆς ὀρθοδόξου λατρείας,
Δύνασαι γάρ ὅσα ἄν θέλης, ὡς τοῡ Θεοῦ Μήτηρ…..

…….

καί ἐνῶ ἐπροσηύχετο, ἀπο τόν κόπον καί πόνον, ἐνύσταξεν ὁλίγον , καί ὤ!!!!!! τοῦ θαύματος , εἶδεν ὅραμα τήν Βασίλισσαν τῶν ἀγγέλων καί Δέσποινα τοῦ κόσμου,  ἡ Ὁποία μέ ἱεροπρέπεια τοῦ εἶπε:

– Ἰδού τό χέρι σου εἶναι στήν θεση του, ἰάθη,ἔγινε καλά, μήν  λυπᾶσαι πλέον καί νά ἐκπληρώσεις τήν ὑπόσχεση σου…..

   Ὁ ὅσιος Ἰωάννης ξύπνησε ἔντρομος καί…. ὤωωωωω!!!!!!!! τοῦ θαύματος, εἶδε,  τό χέρι του εἰς τήν θεσην του ἐκινεῖτο κανονικα, καί διά ἔνδειξη καί μαρτυρία τοῦ θαύματος, ἔμεινε μία λεπτή ραφή στό μέρος τῆς ἰάσεως , ὅπως μία χειρουργική ἐπέμβασις.

   Μέ δάκρυα, ἀλλα χαρᾶς καί εὐγνωμοσύνης πλέον, προσεκύνησε ἀμέσως τήν ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ , διά τήν μεγαλην της εὐεργεσίαν και ἔνδειξην ἐέους στόν ἐκλεκτόν ΤΗΣ.

  Ἀμάσως ἔγραψε τρεὶς ὕμνους  πρός τήν ΠΑΝΑΓΙΑΝ, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονται εἰς τό ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ καί ψαλλομεν εἰς τήν ΘΕΟΤΟΚΟΝ.

  Ἀκόμα, κατεσκεύασε εἰς ἀνἀμνησην τοῦ θαύματος, μίαν ἀσημένιαν παλάμην , τήν ὁποίαν ἐτοποθέτησε εἰςτήν εἰκονα τῆς ΘΕΟΤΟΚΟΥ ὅπου προσηύχετο, καί ἀπό τότε ἡ  Εἰκόνα αὐτή ἔλαβε τήν ἐπωνυμία :«Τ ρ ι χ ε ρ ο ῦ σ α ».

   Ἀπό τό μέγα θαῦμα αὐτό, ὅλοι οἱ κάτοικοι τῆς Δαμασκοῦ καί ὁ ἄρχων ἐξεπλάγσαν , τιμοῦσαν τόν Ἰωάννην, ἔγινε σύντομα γνωστό τό θαῦμα παντοῦ καί ἐδοξαζετο ὁ θεός, καί ἐτιμᾶτο ἠ ΠΑΝΑΓΙΑ, ὁ δέ Ἰωάννης, λαβών τήν εἰκόνα, ἐγκατέλειψε τήν κοσμικήν ἐξουσίαν καί τιμές καί προβολλές καίο δόξα , κα΄εἰσῆλθε, εἰς τήν ΜΟνήν, Λαὐραν τοῦ Ἁγίου Σάββα  τοῦ ἠγιασμένου, καί ἔγινε μοναχός.

Ἡ θαυματουργός αὐτή Εἰκόνα παρέμεινε εἰς τήν Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα ἀπό
τά μέσα τοῦ 8ου αἰῶνος μ.Χ. μέχρι τοῦ 13ου αἰῶνος. Τότε τήν δώρησαν οἱ Πατέρες τῆς Μονῆς,   εἰς τὀν περίφημο Σάββα Ἀρχιεπίσκοπον Σερβίας. Ὁ ἱερός Σάββας ἀναχωρήσας ἐκ τῆς Παλαιστίνης μετακόμισε καί τήν Ἱερά Εἰκόνα εἰς τήν Σερβίαν, ὅπου παρἐμεινε εἰς τήν Ἱεράν μονήν  Σταμονίτσας, μεχρι τά μέσα τοῦ 13ου αἰῶνος, μετά δέ λόγω ἐπιδρομῶν καί λεηλασιῶν ἐφοβοῦντο μήν καταστρεψουν οἱ βάρβαροι τήν ἱεράν εἰκόνα καί κειμλειον αὐτό, καί τήν ἐτοποθέτησαν ἐπάνω σε μίαν ὄνον, ἄφησαν ἐλευθερο τό ζῶον, ..τό ὁποῖον   νεύσει τῆς ΠΑΝΑΓΙΑΣ, χωρίς καμμία δυσκολία καί καθυστερηση, ὀδηγήθηκε στό Ἅγιον Ὅρος, καί ἀκινητοποιήθηκε, ὅταν ἔφθασε στήν εἴσοδον τῆς Ἱ.μ. Χιλανδαρίου.

εἶδαν τό θαυμαστό γεγονός οἰ πατέρες τῆς μονῆς,ἐχαρησαν δια τό ἀπρόσμενον, καί ἐδέχθησαν μέ χαρα καί δέος τόπολύτμον δὼρον. καί ἐτοποθέτησαν τήν σεβασμίαν εἰκόνα τῆς ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ, εἰς τό ἱερόν βῆμα.

 Πόσον χρόνον ἔμεινε ἡ ἱερά εἰκόνα εἰς τό ἰερόν δέν γνωρίζομεν.

 Συνέβη ὅμως ἕνα περιστατικόν καἰ ἡ Εἰκών ἐξῆλθε   ἀπό τό ἱερόν Βῆμα, με θαυμαστόν τρόπον.

  Ὁ ἡγούμενος τῆς ἱερα[ς μονῆς ἀπεβίωσε, καί οἱ μοναχοί διεπληκτίζοντο  δια τήν διαδοχήν χωρισμένοι εἰς δύο μερη δια ἀναδειξην τοῦ νέου ἠγουμένου· οἱ φιονικείες αὐτές ἐνόχλησαν τήν ΘΕΟΤΟΚΟΝ, καί ἐπενἐβη θαυμαστῶς μέ τόν κατωθι τρὀπον .

    Κατα τήν διαρκειαν μιᾶς ἀκολουθίας παρατἠρησαν οἱ πατέρες ὅτι ἡ ἱερά Εἰκονα, δέν εὑρίσκετο εἰς τήν συνήθην της θέσην εἰς τό ἱερόν  βῆμα, ἀλλα τήν ηὖραν εἰς τήν θέσην τοῦ ἠγουμένου, εἰς τό παραθρόνιον. Οἰ Μοναχοί, νομίσαντες ὅτι καποιος τή ν μετέφερε, τήν ξαναἐτοποθέτησαν πάλιν εἰς τήν ἀρχικήν της θἐσην , εἰς τό ἱερό βῆμα καί σφραγισαν τίς θῦρες τοῦ ναοῦ, καί παρα τίς προφυλάξεις, ἡ εἰκόνα, τήν ἑπομένην ἡμέραν εὑρέθη πάλιν εἰς τήν θέσην τοῦ παραθρονίου, ὅπου θαυμαστῶς εἶχε μεταβῆ,

εὑρισκόμενοι εἰ ἀπορίαν καί τρόμον μετα δέος, ἐπανέλαβαν τήν τοποθέτησην της εἰς τό ἱερόν,καί παλιν ἀσφαλισαν , ἀλλα καί πάλιν τρίτον ἡ ἱεράεἰκόνα εὑρέθη εἰς τήν θέσην τοῦ ἡγουμένου,    καί κατα οἰκονομίαν τοῦ θεοῦ, ἦλθε δια τήν ἀκολουθίαν ἕνας ἐρημίτης, καί ἀνέφερε εἰς τούς πατέρας μίαν ὁπτασίαν καί ἐντολήν τῆς ΘΕΟΤΟΚΟΥ…:

…… Νά  πῆς στούς πατέρες καί παιδιά μου, ὄτι διά να ἀποφευγονται τοῦ λοιποῦ  φιλονικείες καί διαπληκτισμούς στούς ἀδελφούς, δια τήν ἐκλογήν ἠγουμένου, ἀπό τώρα καί μετα, θα κρατησω ἡ ἴδια τήν θεσην τοῦ ἡγουμένου , καί θα κυβερνῶ ἡ ἴδια τήν μονήν μου….

  Καί οἱ πατέρες εὐχαρίστησαν μέ εὐχές κα΄δἀκρυα τήν ΘΕΟΤΟΚΟΝ καί ἀγαπηθέντες συγχωρησαντες και συγχωρηθέντες ἐτοποθέτησαν τήν εἰκόνα ἱερροπρεπῶς εἰς τόν θρόνον, καί ἔκτοτε , καί εἰς τό διηνεκές, δεν ἐκλέγεται ἡγούμενος  στήν ἱεράν μονήν , οὔτε μένει στήν θεσην τοῦ ἡγουμένου, ὅπου εἶναι ἐνθρονισμένη ἡ ΠΑΝΑΓΙΑ,ἀλλα ἐκλέγεται ...προηγούμενος, δηλ, σάν τοποτηρητής τῆς ΠΑΝΑΓΙΑΣ μας, καί μένει διπλα στόν θρόνο τῆς ΠΑΝΑΓΙΑΣ . καί οἱ διακονητές μοναχοί δια τήν ἔναρξην τῶν ἀκολουθιῶν  καί κρούσην τῶν κωδώνων καί ταλαντων , παιρνουν εύλογίαν ἀπό τήν εἰκόνα τῆς ΠΑΝΑΓΙΑΣ.

  Ἡ ἔχει ὄψην ἐκφραστικήν καί εἶναι τρυφερή καί συνάμα αὐστηρή, ἀνήκει εἰς τήν σειρά τῶν εἰκονων τῆς λιτανείας, εἶναι Δεξιοκρατοῦσα, δηλαδή κραταει τόν  Κύριον μας μέ τό δεξιόν της χέρ, και ἀπό τούς εἰδήμονας θεωρεῖται ὡς μία ἀπό τίς εἰκόνες τοῦ ἁγίου ἀποστ. Λουκᾶ πού ἁγιογραφησε, καί προσκομίσας στήν ΜΗΤΕΡΑ ΤΟ[Υ ΘΕΟ[Υ δια νά τήν εὐχαριστήση καί να τάς εὐλογήσει εἶπε ἡ ΠΑΝΑΓΙΑ, :..ἡ χάρις τοῦ ἐξ᾿ ἐμοῦ τεχθέντος νά εἶναι μεθ᾿ αὐτῶν…εἶναι ἁγιογραφημένη σέ διασταση :110 χ90 ἑκατοστα , καί καλύπτεται μέ ἕνα ...πουκαμισο λεγόμενο, ἤτοι ἐπένδυση ἀπό χρυσό ἤ ἀσήμι,  καί ἔχει πολύτιμα πετραδια ἀφιερωσεις εὐλαβων οἱ ὁποῖοι ἐδέχθησαν καί ἀπήλαυσαν θαυματα ἀπό τήν εἰκόνα. ἄς ἔχωμε ὄλοι οἱ ἄνθρωποι καί οἱ εὐλαβῶς τιμῶντες καί ἀναγιγνώσκοντες τό ἱστορικόν τῆς , ας ἔχωμε τήν εὐλογίαν της. καί να εἶναι σύνοικος καί συνοδοιπόρς, ἐν άσαις ταῖς ταῖς ἠμέραις, καί καταντήσωμεν πάντες εἰς τήν ἑνότητατῆς πίστεως , καί τιμᾶται ἡ ΜΗΤΕΡΑ ΤΟ[Υ ΘΕΟ[Υ, ἈΜΉΝ…..

...

Ἡ ἑορτή τῆς ΠΑΝΑΓΑΣ ΤΡΙΧΕΡΟΥΣΗΣ εἶναι 

τήν 12ην  Ἰουλίου.