Δός μοι τοῦτον τόν ξένον

 

    Δός μοι τοῦτον τόν ξένον    
   Τόν ἥλιον κρύψαντα τάς ἰδίας ἀκτῖνας , καί τό καταπέτασμα τοῦ ναοῦ διαρραγέν ,τῷ τοῦ Σωτῆρος θανάτῳ , ὁ Ἰωσήφ θεασάμενος ,προσῆλθε τῷ Πιλάτῳ , καί καθικετεύει λέγων᾿ 
δός μοι τοῦτον τόν ξένον , τόν ἐκ βρέφους ὡς ξένον , ξενωθέντα ἐν κόσμῳ ·
δός μοι τοῦτον τόν ξένον , ὅν ὁμόφυλοι μισοῦτες , θανατοῦσιν ὡς ξένον ·
δός μοι τοῦτον τόν ξένον , ὅν ξενίζομαι βλέπειν , τοῦ θανάτου τό ξένον ·
δός μοι τοῦτον τόν ξένον , ὅν Ἑβραῖοι , τῶ φθόνῳ , ἀπεξένωσαν κόσμῳ ·
δός μοι τοῦτον τόν ξένον , ἵνα κρύψω ἐν τάφῳ , ὅς ὡς ξένος οὐκ ἔχει , ποῦ τήν κεφαλήν κλίνῃ ·
δός μοι τοῦτον τόν ξένον , ὅς οἶδεν ξενίζειν , τούς πτωχούς καί τούς ξένους ·
δός μοι τοῦτον τόν ξένον , ὅν ἡ Μήτηρ ὁρῶσα νεκρωθέντα , ἐβόα ·
Ὤ!!! Υἱέ καί Θεέ Μου  !!! , εἰ καί  τά σπλάγχνα τιτρώσκομαι , καί τήν καρδίαν σπαράττομαι , νεκρόν σε καθορῶσα , ἀλλά τῇ σῇ ἀναστάσει θαροῦσα  μεγαλύνω ·
καί τούτοις τοῖς λόγοις δυσωπῶν τόν Πιλάτον , ὁ εὐχήμων  λαμβάνει τοῦ Σωτῆρος τό Σῶμα , ὅ καί φόβῳ ἐν σινδόνι ἐνειλήσας καί σμύρνῃ κατέθετο ἐν τάφῳ , τόν παρέοντα πᾶσι , ζωήν αἰώνιον καί τό μέγα ἔλεος .
 
Τό ὑπέροχο αὐτο τροπάριο σάν δοξαστικό , ψάλλομεν κατά τήν περιφορά τοῦ ἐπιταφίου  , μετά τήν ἀκολουθίαν καί δοξολογίαν , καί πρό της ἀπολύσεως τῆςς ἀκολουθίας τοῦ Μεγάλου Σαββάτου .
 
   Δεν γνωρίζομεν , ἄν ὅταν ἔγραφε  ὁ συγγράψας αὐτό τό τροπάριο τό διαμάντι καί χρυσό τῆς ὑμνολογίας μας , ἄν μποροῦσε νά καταλάβη , νά σκεφθῆ , να φαντασθῆ , πόσες φορές θα ἐψάλλετο ,  ψάλλεται καί θά ψάλλεται ·
πόσα μάτια θά δάκρυζαν  ·
πόσα δάκρυα θά ἔρρευσαν ·
πόσες ψυχές θα σκιρτοῦσαν ·
πόσοι θα ἀγαποῦσαν περισσότερο τόν Χριστόν ·
πόσοι θα κατανοοῦσαν τό θεῖο μεγαλεῖο ·
 
Ὁ ἅγιοςἸωάννης Θεολόγος καί  Εὐαγγελιστής λέγει :...
...εἰ; τά ἴδια ἤλθεν , καί οἱ ἴδιοι αὐτόν οὐ παρέλαβον ...( Ιωάν . α΄11 ) ...
 
Διά τοῦ λόγου τοῦ Κυρίου , τόν πᾶν συνεστήθη , ....
.....πάντα δι ᾿ αὐτοῦ ἐγένετο , καί χωρίς αὐτοῦ , ἐγένετο οὐδέν ....( Ἰωάν . α΄3 ). ...
Αὐτός ....εἶπε καί ἐγενήθησαν , ἐνετείλατο καί ἐκτίσθησαν ....( ψαλμ. ρμη' . 5 ).
 
  Τά σύμπαντα δοῦλα σά ..λέγομεν εἰς τά τροπάρια ..
καί ὅμως .....
ἡ γῆ  ἔδειξεν τήν κακία της · οἱ ἄνθρωποι δείξαμε τήν μοχθηρία μας  ·
 
   ἦλθεν είς τά ἴδια, στήν γῆν τήν ὁποίαν ἔπλασε ,ἡ ὁποία  ἔδειξεν ἐξ ᾿ ἀρχῆς τί τόν περιμένει .
 
   Δέν εἶχε ὁ Ἰησοῦς τίποτα δικό του , μόνο ἀργότερα τόν Σταυρόν · γεννήθηκε σέ ἕνα σπήλαιο , ...ὅτι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος τῷ καταλύματι ...·
  Δέν ὑπῆρχε μέρος νά γεννηθῆ ὁ πλάστης τοῦ κόσμου · ὑπῆρχε μέρος διά τόν Ἠρώδη , Ἠρωδιάδα, για χορούς γλέντια , τραγούδια, ἀτιμίες, καί για ληστές, καί διά τόν Ποιητήν ὁρατῶν τε πάντων καί ἀοράτων , δέν ὑπῆρχε μία γωνία · ἦταν ξένος ·
 
   Ἕνα μόνο τόπον τοῦ ἔδωσαν ὁλοπρόθυμα οἱ Ἑβραῖοι : τόν Γολγοθᾶν ὅπου τόν σταύρωσαν .
 
  Ὁ τόν φωστῆρα  τόν μέγα ποιήσας , τόν ἥλιον , καί τούς φωστῆρας , ὁ φωτίζων καί ἁγιάζων πάντα ἄνθρωπον εἰς τόν κόσμον ἐρχόμενον , ...τό φῶς τό ἀληθινόν  ..., εἶδε το φῶς τοῦ κόσμου , μέσα σέ ἕνα σπήλαιο ·
ἀνεκλίθη σέ ξένο τόπο , στήν φάτνη τῶν ἀλόγων  ·
ἐσπργανώθη , μέ ξένα σπάργανα ·
ξένο τό σπηλαιο · ἀλλά καί σαυτό τό ξένο μέρος, δέν ἦτο ἤρεμο καί γαλήνιο τό περιβάλλον καί οἱ ἡμέρες .
   Εκεῖνος ὅμως ἀργότερα θά μᾶς κάνει συνδαιτυμόνας ,
...Ξενία Δεσποτικῆς , καί ἀθανάτου τραπέζης ...
 
  Ξεσπάει ἡ μανία τοῦ Ἡρώδου · ἐξορίζεται , ὄχι ἀπλά σέ μία ξένη χώρα , ἀλλά καί προπάντων ἐχθρική · στήν Αἴγυπτον · ξένος , ξένοι έκεῖ , σάν πρόσφυγας  , ἐπανέρχεται , καί κατοικοῦν σέ μία ξένη πόλη · τήν Ναζαρέτ ·
 
  Περνάει τήν μικράν παιδική ἡλικίαν σέ μία ξένη πόλη , καί ἐχθρικό περιβάλλον .
δεν εἶχε μέρος δικό του , καί ὅταν ἀργότερα τόν ρωτοῦσαν οἱ μαθηταί :...Κύριε , ποῦ μένεις;   ...ἀπαντοῦσε ...ἔρχου καί ἴδε ....
και ...ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου , οὐκ ἔχει ποῦ τήν κεφαλήν κλῖναι ...
πτωχότερος καί ἀπό τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ .
 
   Δέν ἀπέκτησε τίποτα δικό του, οὔτε νά πληρώσει τόν φόρο στούς Ρωμαίους εἶχε , καί ἐνήργησε περί αὐτοῦ ὁ Πέτρος, τήν παράδοξον ἁλιεία . διέσχιζε τήν λίμνη , μέ τό πλοιάριο τοῦ Πέτρου , καί μέ άλλα ξένα · εἰσῆλθε εἰς τά Ἱεροσόλυμα  , καθήμενος επί ξένου πώλου · σέ ξένο χῶρο , τό ὑπερῶο , ἐποίησε τό πάσχα · σἐ ξένο τόπο ἐτάφη .
 
  Οἱ Ἰουδαίοι μποροῦσαν νά ἔχουν ιδίους , ἰδιόκτητους τάφους · ἐκεῖνος δέν εἶχε · σέ ξένο τάφο ἐτάφη , στόν τοῦ Ἰωσήφ τοῦ ἀπό Ἀριμαθαίας .
 
  Ἕνας Ἰωσήφ τόν προστατεύει ὁ Ἰωσήφ ὁ μνήστωρ τῆς ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ καί ΑΕΙΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑς .
 
   Ἄλλος Ἱωσήφ τόν κηδεύει ὁ ἀπό Ἀριμαθαίας ·
 
 Ἄλλος Ἰωσήφ τόν προτυπώνει , ο πάγκαλος .
 
   Ὑπῆρξε πάντα ὁ μεγάλος ΞΕΝΟΣ ,
ἀλλά ποτέ ὁ ΑΠΟΞΕΝΩΜΕΝΟΣ .
 
Αγκάλιασε ὅλους τούς ἀνθρώπους , ...διῆλθεν εύεργετῶν καί ἰώμενος πᾶσαν νόσον ...· πρσκαλοῦσε τά βρέθη καί τά ἀγκάλαζε....
...ἄφετε τά παιδία έλθεῖν πρός με , καί μή κωλύετε αὐτά ....
ἄρχισε κηρύγματα δωδεκαετής ἐν τῷ ναῶ · συνευρίσκετο μετά τῶν πρεσβυτέρων καί ἀπαντοῦσε στίς ἀπορίες καί ἐρωτήσεις τους .
 
   Συνεπορεύετο ἄγνωστος, ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ , μέ τούς πρός Ἐμμαούς πορευομένους ·
 
   Στόν πόνο , στό δάκρυ , στή ἀδικία συμμετεῖχε καί συνέπασχε....
......μή κλαῖε ....
.....ἐδάκρυσεν ὁ Ἰησοῦς ...
 
  Ἀνεζήτησε τούς  πλανηθέντας · ἔτρεξε πίσω από τούς τελώνας  ,
συνέφαγε μαζί τους , συγκατέβη μέ τούς ἀμαρτωλούς ὁ ηλίου καθαρότερος , δέχεται τόν θρῆνον τῆς Χαναναίας, τόν στεναγμόν τοῦ τελώνου , τό δίλεπτον τῆς χήρας , τήν ἐπιστροφήν τοῦ ἀσώτου , τήν ὁμολογίαν τοῦ ληστοῦ , τά δάκρυα τοῦ Πέτρου, τόν ὁποῖον κάποτε τόν διέσωσε μέ τήν χεῖρα του , μέ τό ἅπλωμα τῆς θεϊκῆς χειρός του  πάνω στά κύματα , ἀπό σωματικό ναυάγιο , καί ποτέ , τόν διέσωσε , μέ τήν κραυγή τοῦ πετεινοῦ , καί μέ τήν ματιά του , ἀπό πνευματικό , ψυχικό ναυάγιο ·
 
  Ἦλθε σάν μεγάλος εὐεργέτης, καί ἔμεινε ὁ μεγάλος ξένος .
ἡ ἐποχή του , δέν τόν δέχτηκε , ἱερεῖς καί γραμματεῖς , νόμος και πολιτεία τόν σταύρωσαν ·
 
   Μέ δίκη καταδικάζεται ἀδίκως , ἀπό ἀδίκους , ὁ μόνος δίκαιος , ὁ ὁποῖος θά ἔλθη νά κρίνη δικαίως , δικαίους καί ἀδίκους .
 
  Τόν εἰδαμε , μέ ξένο τόκον ...ξένον τόκον ἰδῶντες ...
καί μᾶς προτρεπει ὁ ἑπόμενος στίχος, νά ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου ....
σάν πάρικοι καί παρεπίδημοι .
 
   Γιά μᾶς πρέπει νά εἶναι ξένα , ὄλα ά τοῦ κόσμου , διά νά ἔχωμε  οἰκεῖον μόνον τόν πλάστην , ἀλλά ἀνατρέψαμε καί αὐτήν τήν ἰσορροπίαν , καί κάναμε οἰκεῖα τά τοῦ κόσμου , καί ἐξενώσαμεν , ἐξενωθήκαμεν ἀπό τόν πλάστην μας .
 
   Σάν ξένος ἦλθεν , σάν ξένος ἔζησε , σάν ξένος  ἔμεινε , σάν ξένος περιεπάτησε , σάν ξένος ἐβίωνε    ....
ἀπό την πρώτη μέρα , ἕως τῆς ἐσχάτης ἐπάνω στόν Σταυρόν ..
καί δύο ξένοι , ἀλλά οἰκεῖοι καί τολμηροί μαθητές , κατέβασαν τό πανάχραντον Σῶμα ἀπό τόν Σταυρόν , ἔκαμαν τήν ἀποκαθήλωσην , ἀναπαύοντες τό ταλαιπωρημένο καί θεανδρικό Σῶμα , καί καταπληγωμένο ..
 
   Αὐτήν τήν σκηνήν φαντάζεται ὁ ἱερός ὑμνογράφος , καί μᾶς ζωγραφίζει μέ ὕμνον καί ἀποθανατίζει τήν ὑπέροχην σκηνήν .
 
  Ὁπλίζεται μέ τόλμαν , ἱερή τόλμη ὅπως λέγει ὁ ἱερός Ευαγγελιστής. :  ....τολμήσας , προσῆλθε τῶ Πιλατῳ καί ἠτήσατο ...
 Ω !!! μακαρία τόλμη!!!
ὤ !!! γνώμης θεοφιλοῦς !!!
ὤ !! ἀγάπης πλήρη !!!
ὤ !!! θεία σκέψη !!!
ὤ !!! βήματα ἀθάνατα !!!
ὤ !!! φωνή λιγυρά!!!
ὤ !!! χειρῶν μακαρίων !!!
ὤ!!!  ποδῶν ἀχράντων !!!
ὤ !!! καρδίας καιομένης !!!
ὤ !!! ῥώμης θεϊκῆς !!!
ὤ !!! ὀφθαλμοί χερουβικοί !!!
ὤ !!! χεῖρες σεραφιμικές !!!
ὤ !!! σθένος ἀχαγγελικό !!!
νεάζων ἐν πνεύματι , ὁ πολυετής ἐν τῶ σώματι , ῥίπτει τό ἀξίωμα,
κρατᾶ τήν ἀξίαν ,  ὁπλίζεται μέ θάρρος,
λαμβανει ἀντί δόρατος τήν πίστην ,
ἀντί ἀσπίδος τήν ἀγάπην ,
ἀντί μάχαιρας τήν ἀνδρείαν,
καί βαδίζει , μἔ πόδας  τῷ γήρᾳ ἀνειμένας , καί κνήμας παρειμένας ὁ πρεσβύτης εὐθυβόλως κινουμένος πρός ὑπαντήν  στόν Πιλάτον , καί ἀποκαθήλωσιν τοῦ Κυρίου  .
 
   Τολμήσας εἰσῆλθε πρός τόν Πιλάτον , καί ἐζήτησε τό Σῶμα τοῦ Ἰησοῦ , συγκινῶν καί πλάτων τήν σκληρά καρδία τοῦ ἠγεμόνος μέ τούς λόγους :....
   Δός μου αυτόν τόν ξένον για σένα, τί σοῦ χρειάζεται ἀυτό τό σῶμα πού κατεδίκασες;
 
δός μου αὐτόν τόν ξένον , ὁ ὁποῖος ἀπό βρέφος ἀπό μικρός ἦταν ξένος ἀνάμεσα στούς δικούς του , στόν λαόν του πού ἁγίασε.
 
δός μου αὐτόν τόν ξένον γιά σένα καί γιά τούς Ἑβραίους , πού οἱ ὁμόφυλοι του , θανατωσαν , με τήν συγκαταθεση σου  ὡς ξένον και ἐρριμένον ·
 
δός μου αὐτόν τόν ξένον γιά σένα  , πού παραξενεύομαι , βλέποντας τήν ξενιτείαν του ·
 
δός μου τοῦτον τόν ξένον γιά σένα , τόν ὁποῖον οἱ Ἑβραῖοι ἀπεξένωσαν σάν ξένον ἀπό τούς δικούς του ·
 
δός μου τοῦτον τόν ξένον , γιά να΄θάψω , καί νά κρύψω σέ τάφο ὡς ξένον , αὐτόν πού μέ ἀγάπη γνωρίζει νά φιλοξενεῖ καί να ἀγκαλιάζει τούς ξένους · 
 
δός μου τοῦτον τόν ξένον , πού ὡς ξένος , δέν ἔχει πού νά κλίνη , νά ἀκουμπήση τό κεφάλι του ·
 
δός μου τοῦτον τόν ξένον , τόν ὁποῖον βλέπουσα ἡ ΑΓΝΗ καί ΠΑΝΑΜΩΜΟΣ Μητέρα του , μέ πονεμενη καρδια και ματωμένη , καί μέ σπλάγχνα κτυπημένα , λέγει γοερῶς :..γλυκύτατον μου τέκνον , τί πάσχεις ὅλα αὐτα, για τήν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων , τά σπλάγχνα μου φλέγονται ὁρῶσα σου τήν Σταύρωσιν , ὁ κόσμος χαίρεται , ἀλλά  θαρρῶν στήν ἀνάστασή σου , μεγαλύνω τά Πάθη σου , ὑμνολογῶ καί τήν Ταφήν σου , σύν τῇ Ἀναστάσει , καί κράζω , Μακρόθυμε , Κύριε δόξα σοι ....
 
   Καί μέ αὐτούς τούς λόγους , νικᾶ τόν σκληροτράχηλον ἡγεμόνα , καί τοῦ χαρίζει τό Σῶμα , καί ἔρχεται δίκην διψώσης ἐλάφου στόν Γολγοθᾶ, νεάζων τῷ πνεύματι, ἀπεικάζων χερουβικήν παράστασην
γιά νά προλάβη πρίν τήν δύση τοῦ ἡλίου , νά ἀπονέμει τόν ἐλάχιστο φόρο τιμῆς σεβασμοῦ σάν τελευταία ἔκφρασι τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἀποδεχόμενο τό θεῖο Πάθος .
 
   Οἱ κινήσεις ...θεοφιλεῖς , μετά φόβου καί τρόμου...
....σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία , καί μηδέν λογιζέσθω....
τό ὄμμα ,τά ὄμματα χαμηλά, δάκρυα κρουνηδόν ,
ἀνάσα βραδεῖα , συμμεριζομένη τάς κινήσεις , σταθερό χέρι , ἀλλά καί τρεμάμενο διά τό αἰδέσιμο , 
ἡ δύναμις ἀρχαγγελική  , ἡθικόν ἀκμαῖον , ἀπόφασις καί σκοπός θεϊκός , ἔργον οὐράνιον , Ταφή Δεσποτική , καλύπτων τάφος τήν ζωήν τῶν ἁπάντων , καί κυλίει λίθον φυλάττον τήν πέτραν τῆς ζωῆς .
χρησιμοποιεῖ σμύρνα καί ἀλόη , μετά τοῦ Νικοδήμου , ἐνταφιάζουν κατά τό ἔθος τῶν Ἑβραίων τόν Ἰησοῦν , ἵνα κατέβη μέχρις ἅδου ταμείων , καί συντρίψει κράτος θανάτου , καί ἀναστήσει τούς ἀπ ᾿ αἰῶνος δεσμίους , πύλας συντρίβων χαλκᾶς, καί μοχλούς σιδηρούς συνθλάσας .
 
Ὁ Μεγάλος Ξένος , ἀλλά ὁ Σωτῆρας μας .
ξένος τῶν Ἰουδαίων ,Σωτῆρας πάντων τῶν πιστῶν καί πιστευότων σεαὐτόν .
 
 Παρέμεινε Ξένος στό πέρασμα τῶν αἰώνων , ἀλλά δυστυχῶς , καί ἀκόμα καί σήμερα καί γιά μᾶς τούς περισσοτέρους παραμένει ξένος, ἀφοῦ δέν ἀκοῦμε τῆς φωνῆς αὐτοῦ .
 
  Δέν τόν ἀποδεχόμαστε σάν τόν καλόν ποιμένα , ἀλλά φεύγουμε ἀπό αὐτόν ....
 
ἀνἐστη ἐκ νεκρῶν , λύσας θανάτου τά δεσμά, ἀλλά ἐμεῖς , ὡς ἐχθροί διαρκοπιζόμαστε, καί εἴθε νά ἀκούσουμε τῆς φωνῆς τοῦ καλοῦ ποιμένος καί εἰσαγάγει ἡμᾶς εἰς τήν πνευματικήν μάνδραν , ἡ ὁποία εἶναι , λύκοις ἀνεπίβατος .
 
   Τό τροπάριο αὐτό , γνωστόν ὡς :
Τόν ἥλιον κρύψαντα ...
ἤ ...Δός μοι τοῦτον τόν ξένον ...
 
Εἶναι τό ὁλιγότερο ψαλλόμενο εἰς τάς ἀκολουθίας , παρά τήν ὡραιότητα καί σπουδαιότητα του , μέ βάθος νοημάτων · εἰς τάς ἐνορίας δέν ψάλλεται ποτέ · ψάλλεται μόνο εἰς τάς ἱεάς μονάς , κατά τήν περιφοράν τοῦ ἐπιταφίου.
 
   Ποίημα τοῦ ιβ ΄αίῶνος , τοῦ λογίου Γεωργίου Ἀκροπολίτου , καί ὁ ἴδιος τό μελοποίησε  καί παρέδωσε εἰς την ἐκκλησίαν ,περίπου τήν ἰδιαν χρονολογίαν κατά τήν ὁποίαν εἰσήλθον εἰς τήν λειτουργικήν τάξιν καί τά ἐγκώμια .
 
 
Εὐχόμαστε, νά ἀγγίξουν τά νοήματα του εἰς τάς ψυχάς καί καρδίας μας , καί νά ἀτενίζωμεν ἀκλινῶς πρός Κύριον , ἵνα μή εἶ Ξένος  εἰς ἡμᾶς , ἀλλά, Κύριο Σωτῆρας καί Λυτρωτής , πρεσβείαις τῆς ΥΠΕΡΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗΣ ΕΝΔΟΞΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΗΣ ἡμῶν ΘΕΟΤΟΚΟΥ καί ΑΕΙΠΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΣ  , Ἧς ταῖς ἱκεσίαις πάντες οἰκειωθῶμεν τῶ Χριστῷ ἀμήν .γένοιτο.
 
ἐν τῆ ἱεραποστολῆ πάσχα .βκα΄   2021 .
Χριστός ἀνέστη ..
Ἀληθῶς ἀνέστη ὁ Κύριος,
εὐλογεῖτε .
--
☦  ⛪  π.ἀπ.